Szymon Kastelik
21 października 2023
Marek Migalski, na co dzień związany z Uniwersytetem Śląskim, napisał list otwarty do rektora UŚ. W piśmie podkreśla, że wydział teologiczny nie powinien funkcjonować na publicznej uczelni.
Dr hab, Marek Migalski jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych politologów w Polsce. Autor wielu książek, a swego czasu też bardzo aktywny w mediach. W 2009 roku został europosłem z listy Prawa i Sprawiedliwości. Jednak już rok później jego drogi z Jarosławem Kaczyńskim rozeszły się. W 2019 roku bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora jako kandydat Koalicji Obywatelskiej. Przegrał z Ewą Gawędą.
Likwidacja wydziału teologicznego
Marek Migalski wielokrotnie zaskakiwał swoimi decyzjami lub opiniami. Nie inaczej było w sobotę, kiedy cała Polska oczekiwała wyborów. W mediach społecznościowych opublikował list otwarty do rektora Uniwersytetu Śląskiego, w którym zaapelował o... likwidację wydziału teologicznego.
- W czasie gdy świat przyznawał Nagrodę Nobla z fizyki, chemii czy medycy, zajrzałem na stronę internetową Wydziału Teologicznego naszego uniwersytetu i znalazłem tam wiele interesujących prac dyplomowych, magisterskich i doktorskich. Oto tytuły niektórych z nich:
- Wybrane aspekty istnienia i natury aniołów we współczesnej myśli teologicznej;
- Sposoby działania demonów według „Państwa Bożego” św. Augustyna;
- Formacja stała dziewic konsekrowanych w świetle instrukcji „Ecclesiae Sponsae Imago”;
- Powołanie do dziewictwa w świetle instrukcji na temat »ordo virginum« „Ecclesiae Sponsae Imago”;
- Bezrobocie – zagrożenie czy szansa chrześcijańskiej nadziei. Studium teologiczno-pastoralne na podstawie badań przeprowadzonych wśród bezrobotnych mężczyzn miasta Katowice;
- Przygotowanie dzieci do Pierwszej Komunii Świętej w Parafii Chrystusa Króla w Chybiu w latach 1992-2022 - czytamy w liście Migalskiego.
Były polityk dodaje - To wstyd, że w XXI wieku częścią wspólnoty akademickiej są teolodzy, powyższe produkcje mają pieczęć państwowej uczelni, a ich posiadacze mogą szczycić się tym samym dyplomem, co studenci i doktoranci, którzy kilka lat spędzili nie na nauce o demonach i aniołach, ale na badaniach kwarków, genów czy aperiodycznego monotylu. Teologia nie powinna gościć w murach państwowych uniwersytetów. Dowody na istnienie bogów są, delikatnie mówiąc, raczej wątpliwej natury, dlatego „nauka” o nich nie może być finansowana i traktowana na równi z badaniami geografów, chemików, prawników, literaturoznawców czy (Pan wybaczy) politologów lub socjologów. To zawstydzające, że muszę o tym pisać, bo wydaje się czymś oczywistym, iż trud włożony w refleksję nad naturą aniołów nie jest tym samym, co zgłębianie tajemnicy czarnych dziur. Mam nadzieję, że podziela Pan moje przekonanie - napisał profesor UŚ.
Według politologa, "prawie każdy wykładany na Wydziale Teologicznym przedmiot jest wprost katolicką indoktrynacją lub nauczaniem zgodnym z wizją świata Watykanu" i takie zajęcia nie powinny być obecne w murach państwowej uczelni.
Migalski wie, że sam rektor nie może decydować o np. likwidacji wydziału teologicznego, ale poprosił o to, żeby dyskusja nad tym problemem odbywała się publicznie.
Odpowiedź rektora Koziołka
Na łamach Gazety Uniwersyteckiej UŚ do listu Migalskiego odniósł się rektor prof. dr hab. Ryszard Koziołek. W pierwszej części swojego listu rektor przypomina historię rozwoju teologii jako dyscypliny naukowej i kiedy pojawiła się na Uniwersytecie Śląskim.
- W świetle obowiązującego prawa, jak również mojego osobistego przekonania, teologia jako dyscyplina naukowa, studia teologiczne, wreszcie teolodzy i teolożki nie goszczą w Uniwersytecie Śląskim, ale są pełnoprawnymi członkami i członkiniami naszej wspólnoty - czytamy w piśmie rektora, prof. Koziołka.
Dalej rektor podkreśla, że teologia prowadzona jest również na najlepszych światowych uczelniach i to od dawna.
- Łączyła tradycję antyczną z kulturą chrześcijańską, umożliwiając tym samym renesans, czyli narodziny nowożytnej nauki. Tam też ukształtował się prototyp intelektualisty akademickiego, który zawodowo myśli i naucza (...) Jeśli ciągłość tradycji akademickiej nie jest wartością zobowiązującą, to za współczesną obecnością teologii w uniwersytetach przemawiają potrzeby kształcenia, które przygotowuje do wykonywania profesji duchownego, nauczyciela przedmiotów odnoszących się do problematyki religijnej; etyków, kulturoznawców, dziennikarzy. Ale przede wszystkim studia teologiczne zapewniają możliwość realizacji bezinteresownej pasji poznania tej części dorobku kulturowego ludzkości. Podobnie, jak prawo do bezpłatnego studiowania fizyki lub politologii, jest to przywilej każdego obywatela Polski - czytamy w odpowiedzi.
Rektorowi UŚ nie spodobał się styl i sposób oceny teologii przeprowadzony przez politologa.
- Sprowadzenie tak potężnego nurtu humanistyki do funkcji dostarczania „dowodów na istnienie bogów” dowodzi złej woli lub ideowego zacietrzewienia. Bo przecież nie ignorancji, na którą nie pozwalają stopnie naukowe i dorobek Pana Profesora - pisze prof. Koziołek i dodaje - Dlatego to styl Pańskiego listu budzi mój głęboki sprzeciw. Lekceważenie czy wręcz szydzenie z pracy koleżanek i kolegów na podstawie wybranych ad hoc tytułów prac dyplomowych nie jest sposobem prowadzenia akademickiej debaty naukowej.
Rektor Uniwersytetu Śląskiego jednak przyznaje, że wydział teologiczny powinien przygotować się na pewne zmiany.
-Sposób organizacji badań teologicznych i kształcenia w tym zakresie należy do autonomicznej decyzji uniwersytetu, a wszelkie zmiany pozostają w gestii Senatu Uniwersytetu Śląskiego. Jako rektor nie będę rekomendował senatowi zmian dotyczących obecnego składu wydziałów naszej uczelni. Uważam natomiast, że w gronie samych pracowników Wydziału Teologicznego powinna rozpocząć się ożywiona dyskusja na temat przyszłości teologii akademickiej w naszym uniwersytecie, m.in. rozszerzenia jej o teologie innych wyznań chrześcijańskich - komentuje prof. Ryszard Koziołek.
