Szymon Kastelik
4 grudnia, 2022
W maju dokonano rozbiórki zabytkowej kamienicy w Bielsku-Białej. Prokuratura postawiła zarzuty trzem urzędnikom.
13 maja 2022 roku rozpoczęła się rozbiórka starej kamienicy przy ul. Cyniarskiej 13 w Bielsku-Białej. Jeszcze tego samego dnia Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach alarmował, że rozbiórka jest nielegalna, ponieważ 17 grudnia 2021 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków.
- Kamienica jest jedyną historyczną pozostałością zachodniej pierzei ulicy Cyniarskiej, prowadzącej od dawnego rynku miasta Białej (obecnie pl. Wojska Polskiego) w kierunku północnym. Ulica Cyniarska została wytyczona w ramach przeprowadzonej w końcu XVIII w. „józefińskiej” regulacji lokacyjnego centrum miasta Białej, jako osiowy akcent północnej pierzei rynku (ob. pl. Wojska Polskiego). W obu pierzejach ulicy wytyczono regularne działki siedliskowe o szerokości po osiem sążni wiedeńskich. Zabudowa ulicy została zdewastowana przez wyburzenia z lat 1978–1981, związane z budową domu handlowego „Klimczok”; unicestwiono zachodnią pierzeję ulicy Cyniarskiej, pozostawiając z niej jedynie kamienicę nr 13 - informował w maju Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków.
To jednak nie zatrzymało rozbiórki, która trwała do 15 maja. - W związku z prowadzonym postępowaniem administracyjnym w sprawie odwołania Gminy Bielsko-Biała z 10.01.2022 r. od decyzji Śląskiego Wojewódzkiego KonserwatoraZabytków wpisującej do rejestru zabytków ww. kamienicę Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego postanowiło powołać Narodowy Instytut Dziedzictwa jako biegłego w postępowaniu administracyjnym w sprawie odwołania w celu wydania opinii. Pomimo wstrzymania robót rozbiórkowych w dniu 13.05.2022 r. przez Kierownika Delegatury w Bielsku-Białej i zawiadomienia i interwencji Policja Polska prace były kontynuowane - informowało w maju WUOZ w Katowicach.
Ostatecznie kamienica została wyburzona. Do sprawy włączyło się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które było oburzone decyzją o zniszczeniu zabytku. Rozpoczęło się śledztwo w tej sprawie, które nadzorowała Prokuratura Rejonowa Bielsko-Biała Południe.
Jak informuje bielska prokuratura, budynek stanowił wyłączną własność Gminy Bielsko-Biała. Na mocy uchwały Rady Miejskiej w Bielsku - Białej z 22 grudnia 2009 roku, obiekt ten został objęty ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta Bielska-Białej prowadził postępowanie administracyjne dotyczące stanu technicznego tego budynku. Równolegle Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach prowadził postępowanie administracyjne w sprawie wpisania tego obiektu do rejestru zabytków - W dniach od 13 do 15 maja 2022 r. budynek przy ul. Cyniarskiej 13 został rozebrany na podstawie decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Bielska-Białej, bez uprzedniego uzyskania w tej sprawie opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, który działanie takie uznał za zniszczenie zabytku - dodaje Prokuratura w Bielsku-Białej.
Zarzuty w tej sprawie usłyszały trzy osoby: pracownik Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej i dwóch pracowników inspektoratu nadzoru budowlanego. - 22 listopada 2022 roku prokurator ogłosił zarzuty popełnienia przestępstw z art. 231 § 1 k.k. i z art. 108 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami poprzez niedopełnienie obowiązków zasięgnięcia opinii Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach przed wydaniem decyzji administracyjnej nakazującej rozbiórkę budynku przy ul. Cynarskiej 13 w Bielsku-Białej oraz przekroczenie uprawnień w zakresie wydania opinii dotyczącej wskazanego budynku, co należało do kompetencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach. Żaden z podejrzanych nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa - informuje bielska prokuratura.
Przestępstwa zarzucone podejrzanym są zagrożone karą do 8 lat pozbawienia wolności oraz nawiązką na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków w wysokości do wartości uszkodzenia zabytku, którego wartość w tej sprawie została oszacowana na 6.200.000,00 zł.
