Skuteczne leczenie zakażeń układu moczowego zależy od prawidłowego zdiagnozowania przyczyny problemu. Badaniem pomocnym w diagnostyce infekcji jest posiew moczu. Dowiedz się, na czym polega, jakie są wskazania do jego wykonania oraz jak prawidłowo przygotować się do pobrania próbki moczu na posiew.
Czym jest posiew moczu i na czym polega to badanie?
Posiew moczu jest mikrobiologicznym badaniem, które wykonuje się w ramach diagnostyki zakażeń układu moczowego. Celem badania jest identyfikacja drobnoustrojów, które są źródłem zakażeń układu moczowego, takich jak m.in. zapalenie cewki moczowej, zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie miedniczek i kielichów nerkowych czy odmiedniczkowe zapalenie nerek.
Posiew moczu umożliwia identyfikację drobnoustrojów znajdujących się w moczu. Mocz zdrowej osoby jest jałowy, tj. pozbawiony bakterii, natomiast w przypadku infekcji dróg moczowych są one w nim obecne. Badanie polega na posianiu moczu na specjalne podłoże agarowe, a następnie umieszczenie tak przygotowanej próbki w cieplarce, czego celem jest rozmnożenie ewentualnych drobnoustrojów znajdujących się w moczu. Następnie dokonuje się identyfikacji drobnoustrojów i oznaczenia ich wrażliwości na leki.
Kiedy wykonuje się posiew moczu? Wskazania
Wskazaniem do wykonania posiewu moczu jest podejrzenie występowania zakażenia układu moczowego. Infekcje dają charakterystyczne objawy, takie jak m.in. częstomocz, ból lub pieczenie cewki moczowej w czasie oddawania moczu, nietrzymanie moczu, ból występujący w okolicy brzucha i odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Ze względu na budowę układu moczowego na zakażenia bardziej narażone są kobiety. Czynnikami, które sprzyjają infekcjom są m.in.:
- korzystanie z publicznych kąpielisk, łaźni i saun;
- ryzykowne zachowania seksualne;
- brak odpowiedniej higieny;
- wrodzone wady układu moczowego;
- założone cewniki;
- choroby prostaty;
- wrodzone wady anatomiczne układu moczowego.
Posiew moczu to badanie wskazane także dla kobiet w ciąży oraz pacjentów, którzy są kwalifikowani do zabiegów urologiczne.
Posiew moczu – jak przygotować się do badania?
Próbkę moczu do badania pacjent powinien przygotować samodzielnie w jałowym pojemniku. Do badania powinno się pobrać próbkę porannego moczu, którego oddanie należy poprzedzić starannym umyciem ujścia cewki moczowej. Pojemnik z moczem należy niezwłocznie dostarczyć do laboratorium. Jeśli nie jest to możliwe, można przechowywać go w lodówce.
Do badania wykorzystuje się mocz z tzw. środkowego strumienia. Oznacza to, że pierwszą ilość moczu należy oddać do toalety, kolejne 50–100 ml do sterylnego pojemnika, a pozostałą ilość ponownie do toalety.
Wyniki badań mogą być niewiarygodne w przypadku popełnienia błędów podczas pobierania próbki moczu. Do najczęstszych należą niedokładna toaleta ujścia cewki moczowej, wykonanie badania w czasie antybiotykoterapii oraz zbyt długie przechowywanie próbki w temperaturze pokojowej (powyżej 2–3 godzin).
