Od 17 listopada każdy z nas może zastrzec swój numer PESEL. Ma to zabezpieczyć Polaków przez ewentualnymi konsekwencjami kradzieży tożsamości. Ale instytucje finansowe, notariusze i sądy dopiero od 1 czerwca 2024 roku będą miały dopiero obowiązek sprawdzenie tego rejestru.
Czym jest zastrzeżenie numeru PESEL? To odpowiedź na to, że obecnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe.
- Nowe przepisy zdejmą ten obowiązek z pokrzywdzonych. W przypadku zaciągnięcia zobowiązania w trakcie obowiązywania zastrzeżenia PESEL, instytucja finansowa nie będzie miała możliwości domagania się zaspokojenia roszczeń, np. spłaty długu - informuje Ministerstwo Cyfryzacji.
Dane będą gromadzone w nowo utworzonym systemie, a zastrzeżenie i rezygnacja z niego będą odbywały się w czasie rzeczywistym.
Jak zastrzec numer PESEL?
- W urzędzie gminy
- Online – wejdź na stronę mobywatel.gov.pl
1. Wybierz sekcję Twoje dane, a następnie Rejestr Zastrzeżeń PESEL
2. Wybierz „Zastrzeż PESEL” lub „Cofnij zastrzeżenie”
3. Jeśli chcesz cofnąć zastrzeżenia,
Kto będzie zobowiązany do weryfikacji zastrzeżenia?
- Banki/SKO
- Firmy pożyczkowe
- Firmy telekomunikacyjne
- Notariusze
- Sądy
Przykładowe czynności wymagające weryfikacji zastrzeżenia:
- Pożyczki
- Rachunek bankowy (konto)
- Kredyt / pożyczka
- Karta kredytowa
- Leasing konsumencki
- Wydanie duplikatu karty SIM
- Sprzedaż nieruchomości
Jak zapewnia ministerstwo cyfryzacji, dzięki zastrzeżenia numeru PESEL nikt nie zaciągnie zobowiązania finansowego, wykorzystując nasze dane; wprowadzone zostanie ograniczenie konsekwencji dochodzenia roszczeń wobec osoby, której ukradziono tożsamość; ma zmniejszyć się liczba przestępstw z użyciem cudzej tożsamości o raz ograniczyć straty wynikających z wyłudzeń.
Chociaż zastrzec numer PESEL możemy od dzisiaj, to wszystkie instytucje, które będą weryfikować zastrzeżenie, mają czas na dostosowanie się do zmian do 1 czerwca 2024 roku.
Od początku czerwca przyszłego roku wszystkie instytucje finansowe będą miały obowiązek sprawdzania tego rejestru przed udzieleniem pożyczki czy podpisaniem aktu notarialnego sprzedaży np. nieruchomości. - Nie możemy dłużej pozwalać na to, by ofiary oszustw ponosiły kolejne konsekwencje, tzn. musiały spłacać pożyczki zaciągnięte przez złodziei - skomentował Janusz Cieszyński, minister cyfryzacji.
- Zachęcam do tego, żeby wpisać swój PESEL do rejestru już teraz – takie zastrzeżenie można cofnąć w każdej chwili. Obecnie możemy zrobić to szybko i wygodnie przez stronę gov.pl, a już wkrótce będzie także możliwość zastrzeżenia numeru PESEL w aplikacji mObywatel. Przypominam również, że skutki prawne ustawy będą dotyczyły zdarzeń, które wystąpią po 1 czerwca 2023 r., więc obecnie mówimy o pierwszym etapie wdrażania nowych przepisów – dodaje minister.